Temat miesiąca

Od nowego roku wchodzą w życie kolejne wymogi dotyczące wprowadzania na rynek silników elektrycznych, które obligują ich dostawców do sprzedaży wersji o wyższej niż dotychczas sprawności energetycznej. Przedstawiamy kompendium informacji na temat obowiązujących do tej pory i nowych przepisów, a także omawiamy rozwiązania konstrukcyjne zwiększające efektywność energetyczną silników i układów napędowych.

Stany nieustalone, które za pośrednictwem sieci zasilającej i linii sygnałowych docierają do urządzeń w systemach automatyki i sterowania, mogą uszkodzić je lub zdestabilizować ich działanie. Sposobem na zmniejszanie takich zagrożeń jest stosowanie układów ograniczających zaburzenia. W artykule przedstawiamy różne rodzaje ograniczników przepięć, wyjaśniamy również, jak dobierać te elementy, aby zapewniać skuteczną ochronę urządzeń, a przy tym nie zakłócać ich pracy w normalnych warunkach.

Jakość produktów to nie tylko wyróżnik, dzięki któremu łatwiej utrzymać się na rynku. To dzisiaj niezbędny wymóg. Stąd też kontrola jakości należy do kluczowych elementów procesów wytwórczych. W artykule przybliżamy wybrane zagadnienia dotyczące inspekcji jakości przy użyciu metod nieniszczących: kontroli wizyjnej, ultradźwiękowej, z wykorzystaniem prądów wirowych, promieni rentgenowskich i... helu.

Drogi, mosty, tunele i linie kolejowe to miejsca, gdzie stosowane są nowoczesne rozwiązania techniczne. Dzięki czujnikom, systemom automatyki i łączności infrastruktura transportowa staje się bezpieczniejsza, zwiększa się również jej przepustowość. W artykule wyjaśniamy, w jaki sposób osiąga się to w tunelach drogowych. Obiekty te budowane są tam, gdzie przejazd uniemożliwiają przeszkody naturalne (góry, rzeki) lub ograniczenia przestrzenne w mieście.

Linie produkcyjne praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu stanowią nagromadzenie przyrządów pomiarowych, od wiarygodności których zależy jakość produktów i bezpieczeństwo pracy personelu. Aby się co do niej upewnić, trzeba je okresowo wzorcować. W artykule wyjaśniamy, na czym polega weryfikacja wskazań czujników, kto się tym zajmuje i jakie informacje powinny być zawarte w dokumentach poświadczających jej przeprowadzenie.

Przemysł drzewny wciąż jest postrzegany jako technologicznie słabo rozwinięty i nastawiony wyłącznie na zysk osiągany kosztem zasobów naturalnych. W rzeczywistości jednak coraz powszechniej wykorzystuje się w nim nowoczesne rozwiązania techniczne, które zwiększają wydajność produkcji i zmniejszają jej negatywny wpływ na otoczenie. Powodami ich stosowania jest rosnąca konkurencja, nie tylko między producentami z tej branży, ale również dostawcami tańszych materiałów zastępujących drewno, a także konieczność spełnienia wymogów regulujących dostęp do surowców, a czasami też kwestie związane z pracownikami.

Karty pamięci i dyski SSD dla przemysłu powinny się charakteryzować większą liczbą cykli programowania i kasowania niż wersje dla elektroniki użytkowej, zwiększonym zakresem temperatur pracy, a prawdopodobieństwo występowania błędów danych powinno zostać ograniczone do minimum. Przedstawiamy wykorzystywane rozwiązania i dostępne na rynku produkty, które pozwalają na spełnienie tych wymogów.

Sterowniki programowalne, dzięki uniwersalności, kompaktowości, modułowości i łatwości przeprogramowania, są częścią systemów sterowania praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu. Zadaniem PLC jest wykonanie programu, który implementuje algorytm sterowania. Argumentami jego funkcji są stany wejść PLC, natomiast wynikiem ich przetwarzania - sygnały na wyjściu sterownika. Urządzenie to komunikuje się także z innymi komponentami systemu oraz realizuje zadania autodiagnostyczne.

Praktycznie każdy wyrób, zanim trafi do sprzedaży, jest znakowany. Na jego obudowie albo opakowaniu umieszcza się informacje o producencie i numerze seryjnym, a w przypadku urządzeń - często też parametrów pracy, warunków eksploatacyjnych czy symbole potwierdzające zgodność z normami. Z punktu widzenia użytkownika najważniejsze są ich czytelność i trwałość. Znakowanie musi być także powtarzalne, wydajne i nie powinno zmieniać samego produktu poza określonymi granicami. Wymogi te bezpośrednio przekładają się na dobór metody stosowanej do nanoszenia oznaczeń.

W przemyśle, zwłaszcza w branży chemicznej i petrochemicznej, oraz w górnictwie na różnych etapach produkcji może występować atmosfera wybuchowa. Jest to mieszanina palnych gazów, par albo pyłów z powietrzem, w której po zainicjowaniu źródłem zapłonu spalanie rozprzestrzenia się samorzutnie. Przebywający w pobliżu są wówczas narażeni na działanie wysokich temperatur oraz fali uderzeniowej. Niebezpieczne są także przemieszczające się w niekontrolowany sposób resztki zniszczonych przez wybuch obiektów, brak tlenu oraz trujące produkty reakcji spalania. Stąd też zapobieganie eksplozjom jest kluczowe. Jeżeli jednak nie ma pewności, że wybuchowi uda się zapobiec, trzeba maksymalnie zabezpieczyć otoczenie przed jego ewentualnymi skutkami.

Sterowanie scentralizowane złożonymi procesami przemysłowymi wymaga użycia jednostki głównej o dużej mocy obliczeniowej oraz rozbudowanej sieci komunikacyjnej, które pozwolą na szybkie przetwarzanie oraz przesyłanie dużych ilości danych, w tym wyników pomiarów i sygnałów sterujących. Alternatywą jest decentralizacja układu i zastosowanie rozproszonego systemu sterowania (DCS). Tego typu rozwiązania są automatykom znane jednak zazwyczaj znacznie mniej, niż bazujące na sterownikach PLC oraz oprogramowaniu SCADA. W artykule wyjaśniamy, czym powinien charakteryzować się nowoczesny DCS, jak integrować go z innymi systemami, a po latach użytkowania - zmodernizować.

Tematyka kompatybilności elektromagnetycznej stanowi nieodłączny element zagadnień związanych z silnikami i napędami elektrycznymi. Dzieje się tak, gdyż te ostatnie cechują się często dużymi mocami, należą do nieliniowych odbiorników prądu i wytwarzają zaburzenia emitowane z okablowania i wprowadzane do sieci zasilającej. Z tych powodów, jak też aby same napędy były mniej wrażliwe na przepięcia z sieci, producenci przemienników częstotliwości wyposażają je w układy filtrów oraz dławiki. W artykule przedstawiamy wykorzystywane rozwiązania i doradzamy, jak tworzyć bardziej niezawodne systemy napędowe. Omawiamy też dobre praktyki związane z wykonywaniem okablowania oraz metody ograniczania emisji zaburzeń elektromagnetycznych.